Tiki taka là gì được giải mã hoàn hảo trong bài viết dưới đây của RakhoiTV. Những thông tin hữu ích nhất về lối đá làm nức lòng người hâm mộ bóng đá thế giới một thời.
Contents
Tên gọi
Phát thanh viên quá cố người Tây Ban Nha Andrés Montes trong lịch sử được biết đến là người ghi nhận là người đã đặt ra và phổ biến cụm từ tiki taka. Ông sử dụng trong những buổi bình luận trên truyền hình của ông ở đấu trường World Cup 2006.
Trong bài bình luận trực tiếp trước trận Tây Ban Nha gặp Tunisia, Montes đã sử dụng cụm từ để mô tả phong cách chơi bóng ban bật và chuyền bóng chính xác. Đội tuyển Tây Ban Nha: “Estamos tocando tiki-taka tiki-taka” luân chuyển trái bóng một cách điên luyện (Tạm dịch: “chúng tôi đang chơi tiki taka tiki taka”).
Về khái niệm cơ bản
Tiki-taka hay Tiqui-taca đều dùng để ám chỉ một phong cách chơi bóng đá đặc trưng từ những đường chuyền ngắn. Việc phải việc di chuyển và đưa bóng qua các tuyến nhằm duy trì và cùng với đó là kiểm soát bóng. Phong cách này chủ yếu gắn liền ĐT xứ bò tót Tây Ban Nha kể từ 2006 bởi các huấn luyện viên Luis Aragonés cùng thuyền trưởng lừng danh Vicente del Bosque.
Sự phát triển, ảnh hưởng của tiki taka bắt nguồn từ nhiệm kỳ huấn luyện của huyền thoại Johan Cruyff vào đầu những năm 1990. Đến nay, bàn thắng đầu tiên vận hành lối đá tiki taka xuất phát từ triết lý này được thực hiện bởi Sergio Ramos tại vòng loại UEFA Euro 2008 khi họ chạm trán với Đan Mạch tại Aarhus ngày 13 tháng 10 năm 2007.
Bàn thắng của Ramos đến sau khi có tới 9 cầu thủ thực hiện tổng cộng 28 đường chuyền. Cùng với đó là tất cả 65 lần chạm bóng trong vỏn vẹn 75 giây và quan trọng hơn Tây Ban Nha cũng là đội lên ngôi ở giải đấu năm đó.
Về nguyên tắc theo Rakhoi TV Link, có thể coi tiki taka đang là sự kết hợp nhuần nhuyễn lối chơi giữa “chuyền” (tiếng Tây Ban Nha: tiqui) cùng với đó là “chạy” (Taca). Những đường chuyền của lối đá này đa phần diễn ra ở một cự ly trung bình – ngắn và tần số di chuyển không bóng ở mức rất cao.
Lịch sử hình thành và phát triển của lối đá tiki taka được Rakhoi TV ghi nhận
Chắc chắn mỗi lối đá, sự phát minh nào đó đều phải có người phát minh và lối chơi này cũng không ngoại lệ.
Hình thành
Chính huyền thoại Johan Cruyff đã kế thừa và hoàn thiện bóng đá tổng lực trứ danh của người Hà Lan. Theo đó ông phát huy theo định hướng của huyền thoại Rinus Michels, giúp đội tuyển quê hương Hà Lan trở thành một cường quốc bóng đá và giành được danh hiệu vô địch EURO 1988. Ông đã để lại nhiều dấu ấn chiến thuật mới mẻ khi để 7-8 cầu thủ dâng lên phần sân đối phương cùng với đó là hậu vệ có thể tham gia tấn công cùng tuyến trên.
Đội tuyển Hà Lan trogn giai đoạn ban đầu thường thua sút về mặt thể lực so với phần còn lại của châu Âu. HLV Rinus Michels lấp đi nhược điểm này bằng sơ đồ chiến thuật 4-3-3 tổng lực tấn công, lấy tấn công làm khả năng phòng ngự, hạn chế tối đa khả năng xuống sức của cầu thủ.
Phát triển và chạm tới đỉnh cao của lối đá tiki-taka
Nếu Johan Cruyff được coi là người khai sinh ra tiki taka thì Pep Guardiola chính là người nâng tầm, mang lối chơi này đạt đến cảnh giới thượng thừa. Pep Guardiola là cựu cầu thủ Barcelona, ông sau đó cũng trở thành huấn luyện viên trưởng câu lạc bộ này trong giai đoạn 2009-2012. Đây là một trong những giai đoạn hoàng kim nhất của lịch sử câu lạc bộ xứ Catalan.
Sơ đồ chiến thuật lý tưởng cho tiki taka được ấn định là lối đá 4-3-3 với 3 tiền vệ giữa sân. Tùy vào trận đấu có thể biến thể là 4-1-2-3 hoặc xoay về 3-4-3. Bên cạnh đó, highlight bóng đá mới nhất đi kèm phải là lối tấn công phối hợp nhóm, phòng ngự khu vực đạt độ ăn ý rất cao.
Như đã nói, tiki taka bản chất mang ý nghĩa là chuyền và chạy. Bóng được chuyền sệt và chuyền liên tục từ cầu thủ này sang đến cầu thủ khác. Các cầu thủ không có bóng phải linh động di chuyển và không được đứng im mục đích để đón bóng. Nhưng vì chỉ tăng tốc và di chuyển trong phạm vi ngắn, sử dụng kỹ thuật cá nhân nên cầu thủ không mất sức quá nhiều.
Nhìn chung, cũng như nhiều loại hình chiến thuật vang danh trong lịch sử, chiến thuật này cần có sự co giãn nhịp nhàng liên tục và không được thay đổi xáo trộn tùy tiện. Khi hàng công dâng cao, hàng thủ cũng phải dâng cao ở giữa sân và ngược lại để đảm bảo cự ly đội hình luôn có thể phối hợp ngắn.
Những đội bóng tạo nên tên tuổi với lối chơi tiki taka trứ danh
ĐT Tây Ban Nha và Barcelona được cho là hai đại diện tiêu biểu cho thành công của một đội bóng với lối đá tiki taka. “La Roja” giành ba danh hiệu lớn liên tiếp từ những năm 2008 – 2012 nhờ lối đá tiki taka được HLV Luis Aragones và Vincente del Bosque chỉ đạo.
Barcelona dưới triều đại của Pep Guardiola cũng được coi là đỉnh cao là nỗi khiếp sự của Châu Âu. Họ thậm chí có cú ăn năm thần thánh ở mùa giải 2008/2009 hay trận chung kết Champions League 2010/2011 áp đảo.
Như vậy, Tiki taka là gì được giải mã tuyệt đối trong bài viết của Rakhoi TV. Hãy cùng đưa ra các thông tin mới nhất và theo dõi những mẩu chuyện hay trong bài viết tới đây.